Grip op de zaak met de balanced scorecard

Een onderneming runnen is te vergelijken met autorijden. Om een bestemming te bereiken, moet je een bepaalde weg afleggen en met snelheid vooruitgaan. Jouw werknemers moeten daarnaast beschikken over voldoende brandstof en hetzelfde doel voor ogen hebben. De balanced scorecard is een instrument om het doel en de strategie van jouw organisatie te vertalen in prestatiemetingen. In dit blog leggen we uit hoe je de balanced scorecard kunt inzetten.

Autorijden zonder stuur

Stel je eens voor: je stapt bij een collega in de auto en ziet dat de auto een gaspedaal en rem heeft, maar geen stuur, versnellingsbak, brandstofmeter en snelheidsmeter. Je vraagt je collega waarom deze onderdelen ontbreken.

Collega: ‘Ik focus me op het houden aan de juiste snelheid.’

Jij: ‘Dat is belangrijk. Maar sturen dan? Dat is ook belangrijk als je autorijdt. Zou een stuur niet handig zijn?’

Collega: ‘Ik heb me laatste weken gefocust op sturen. Nu ik dat goed kan, moet ik leren me aan de juiste snelheid te houden.’

Jij: ‘Maar een brandstofmeter dan? Straks sta je langs de kant omdat de tank leeg is!’

Collega: ‘Klopt, dat is ook belangrijk. Als ik me goed aan de snelheid kan houden, ga ik daarmee aan de slag. Maar ik kan me echt niet op alles tegelijk focussen.’

Zou je in de auto stappen bij deze collega? Waarschijnlijk niet. Ook al heb je vertrouwen in zijn rijkunsten, je blijft je zorgen maken over de snelheid en een mogelijk tekort aan brandstof. De situatie uit dit voorbeeld is nogal onwaarschijnlijk. Geen enkele bestuurder zou het in zijn hoofd halen om zonder stuur de weg op te gaan. En jongeren leren al jong tijdens rijlessen hoe ze de verschillende facetten van het autorijden onder controle krijgen.

Op weg met de balanced scorecard

Het leiden van een onderneming is te vergelijken met autorijden. Om een bestemming te bereiken, moet je op de goede weg blijven en met de juiste snelheid vooruitgaan. Je moet ervoor zorgen dat jouw werknemers voldoende brandstof en hetzelfde doel voor ogen hebben.

De balanced scorecard geeft de manager alle meetinstrumenten die hij hiervoor nodig heeft. Jouw bedrijf opereert in een complexe omgeving. Het is van groot belang om te bepalen welke doelstellingen je wilt halen en op welke manier doelen haalbaar zijn. De balanced scorecard vertaalt het doel van jouw organisatie en de strategie die samen de basis vormen voor een strategisch systeem van meten en managen. De prestatiemetingen worden gedaan vanuit vier verschillende gebieden:

1. De financiën
2. De klanten
3. De interne bedrijfsvoering
4. De ontwikkeling en groei

Visie en strategie

Het begint allemaal bij de visie en strategie van een onderneming. Deze staan in het midden van de balanced scorecard. Elke onderneming heeft een visie en als het goed is ook een strategie. Vaak zijn deze bepaald door het hogere management. Voor een goede uitvoer van de visie en strategie is het nodig dat alle medewerkers hier actief aan werken. Hun betrokkenheid is dus van groot belang! Communiceer je visie door de 4 perspectieven van de balanced scorecard om te zetten in concrete indicatoren.

Financieel

Het financiële perspectief is van belang voor iedereen die aandeelhouder (of op een andere manier geldschieter) van de organisatie is. Het financiële deel uit de balanced scorecard geeft antwoord op de vraag: ‘Hoe aantrekkelijk moeten we zijn voor onze aandeelhouders en geldschieters?’ Dit perspectief geeft een financiële indicatie op basis van cijfers uit het verleden. Daarnaast geeft het financiële perspectief een betrouwbaar inzicht in de bedrijfsvoering en de duurzaamheid van de gekozen strategie.

Klanten

Het klantperspectief van de balanced scorecard geeft antwoord op de vraag: ‘Hoe aantrekkelijk moeten we zijn voor onze klanten?’ Als organisatie bedien je de behoefte van je klanten. Zij bepalen de prijs, kwaliteit, service en toelaatbare marges op je product of dienst. Dit kan voor spanning in de organisatie zorgen. Zelfs als een product aan alle technische eisen voldoet, kan de klant er ontevreden mee zijn. Zijn verwachtingen worden onder andere ingegeven door de markt. Als organisatie heb je hier weinig invloed op. Het is dus belangrijk de markt in de gaten te houden en waar nodig mee te veranderen.

Interne bedrijfsvoering

Bij het perspectief van de interne bedrijfsvoering staat de vraag ‘Waarin moet onze organisatie uitblinken om onze geldschieters tevreden te stellen/houden?’ centraal. Als een organisatie haar processen onder controle heeft, kan ze meebewegen met de veranderende vraag op de markt en het gewenste financiële resultaat bereiken. Hiervoor is een goede balans tussen middelen, mensen en methoden nodig. Een zorgsysteem als ISO 9001 helpt een organisatie om haar processen in te richten en te beheersen.

Ontwikkeling en groei

‘Hoe zorgen we ervoor dat onze organisatie de gekozen strategie kan blijven realiseren?’ Om deze vraag draait het bij het perspectief van ontwikkeling en groei. Dit perspectief richt zich op de bestaanszekerheid van het bedrijf op lange termijn. De markt zal door onder andere wet- en regelgeving en economische ontwikkeling veranderen. Bijna geen enkel product of dienst gaat levenslang mee. Dit betekent dat de levensduur van organisaties beperkt is. Ontwikkeling en groei geven aan of een organisatie zichzelf blijft verbeteren en groeit in een dynamische omgeving.

Samenvattend

De balanced scorecard helpt je als manager om de visie en strategie van de organisatie te vertalen in operationele acties. Door te focussen op 4 perspectieven biedt de balanced scorecard ondersteuning bij het krijgen van inzicht en het bijsturen van de huidige strategie.